Najczęściej zadawane pytania
Mastering seperowany
Mastering - urządzenia
Dane do PQ
FAQ
Co to jest mastering?
Mastering jest ostatnim krokiem obróbki materiału by nadać mu finalny szlif i pełną ekspresję. Ten proces ma za zadanie maksymalnie podnieść jakość miksu, tak by zapewnić mu jak najlepsze brzmienie w różnych systemach odtwarzających.
Po masteringu Twój song musi dysponować powerem i selektywnością odsłuchu jaką posiadają inne komercyjne produkcje. Poza tym, jeśli jest to jakaś sekwencja utworów (kilka lub nieraz kilkanaście kawałków, które wchodzą w skład jednego krążka) to pomimo, iż każdy z nich żyje indywidualnym życiem i odzwierciedla oryginalną wizję Artysty to wszystkie traki płyty powinny nosić znamię spójności.
Wskazane jest też by już przed masterem ustalony był szyk utworów wchodzących w skład krążka bo i pod tym kątem przebiegać będzie proces ujednoliceń dymamiczno-brzmieniowych.
Dlaczego muszą robić to wyspecjalizowane studia?
Niekoniecznie, ale wskazane jest by wykonywała to osoba o pewnej wrażliwości muzycznej, poprzednio nie zaangażowana w ten projekt (mowa tu o wykonawcach i fachowcach pracujących przy rejestracji i miksie), ktoś taki ma pewien dystans, świeże i obiektywne spojrzenie na materiał.
W jaki sposób mogę dostarczyć materiał do obróbki?
Tracki można dostarczyć na płycie CD, DVD, na taśmie DAT, na zewnętrznym dysku HD lub PenDrive, osobiście lub wysyłając pocztą. Najlepiej online, umieszczając materiał na FTP i przesyłając do studia link. Jeśli zlecenie obejmuje także złożenie płyty matki dla tłoczni, do materiału należy dołączyć wypełniony formularz "Dane do PQ", do pobrania tu. Umieszczone przez Was w nim dane, uwzględniając małe i wielkie litery (dane z tego pliku będą kopiowane do kodów PQ), wszelkie zawarte w tekście ewentualne błędy będą powielone na płycie matrycy, polskie znaki: ą, ć, ę, ó, ś, ź, ż proszę zastąpić znakami a, c, e, o, s, z, z , to samo dotyczy umlautów w innych językach. Prosimy także o notatki z Waszymi sugestiami dotyczącymi masteringu.
W jakim formacie powinny być dostarczone utwory?
Każdy song powinien być (zMixdown'owany-zRender'owany-zBonce'owany) w formacie 2-u trackowego Stereo Interleaved pliku adio (chyba, że zdecydujecie się na Mastering Separowany), proszę zwrócić uwagę na to by podczas całego numeru nie pojawił się tzw. clipping (nie przekraczać w cyfrowym zapisie zaczarowanej linii zero dB Full Scale (FS) ale też by najgłośniejsze frazy trzymały się jak najbliżej tej poprzeczki) ściślej:
poziom średni ok -20 dB ( RMS )
poziom szczytowy ok -1 dB ( PEAK )
Mixdown powinien być dostarczony w formacie WAVE, AIFF lub SD II o słowie bitowym i o próbkowaniu zgodnym z sesją w waszym DAW. Nie przyjmujemy do masteringu plików audio w postaci MP3, OGG, Flac czy innych formatów wprowadzających stałe destrukcje w tworzywie. Jeżeli zdecydujecie się na dostarczenie materiału na CD/DVD a nasz CRCs/Error Checksums wykaże nadmierną ilość błędów poprosimy o ponowne wypalenie materiału na dobrej klasy nośniku z możliwie najniższą szybkością zapisu. Najbezpieczniejsze z naszych doświadczeń jest umieszczenie materiału na serwerze i podesłanie linka.
Czy jesteście w stanie na mojej płycie CD Audio ukryć wskazane przeze mnie utwory - umieścić tzw. "Hidden Tracks" ?
Tak, posługując się wysoko zaawansowanymi technologiami do kreowania architektury PQ Twojego CD Audio możemy w minusowych jego trackach (poniżej zerowego) ukryć wskazane przez Ciebie niekoniecznie utwory ale też i inne treści w formacie Audio i umieścić to w pliku DDP.
Czy mogę do stereo miksu dodać swoje efekty jak Eq, Limiter, Compresor itp.?
Nie zaleca się. Jeżeli chodzi o Eq to mix powinien być tak wykonany by korekcja nie ratowała go, lecz służyła tylko do wygładzenia brzmienia. Nie zalecamy przy mixdown'nie zapinania na master traku jakichkolwiek procesorów dynamicznych. Dodawanie efektów przestrzennych powinno odbywać się na etapie mixu, a nie masteru, chyba, że jest taka potrzeba. Prosimy też nie stosować Dithering'u, Noise Shaping'u oraz DC Offset Reduction (redukcja stałej składowej), te czynności wchodzą w skład obróbki masteringowej.
Czy można przesłać z materiałem jakiś referencyjny song?
Naturalnie, mix w podobnym stylu innego Artysty pomoże wskazać nam kierunek działań zgodny z Waszą wizją, którą nieraz tak trudno ująć w słowach. Postaramy się jak najbardziej zbliżyć do pierwowzoru, lecz 100% efektu tego przedsięwzięcia nie gwarantujemy. Uzależnione jest to w głównej mierze od tego w jakim stopniu sam mix obrazuje wymarzone brzmienie. Zaowocuje to pełnym zadowoleniem jeśli będzie dogłębnie przemyślane na wszystkich etapach produkcji, począwszy od aranżacji, poprzez odciśnięcie poprawnie brzmiących instrumentów na trakach i pod takim kątem przeprowadzonym miksie skończywszy. Niestety nie wszystko jesteście w stanie perfekcyjnie przewidzieć, mastering nie jest w stanie wszystkie niedoskonałości skorygować.
Czy mastering jest w stanie naprawić zły mix?
Zdecydowanie nie.
Czy głośniej to naprawdę lepiej?
Osobiście uważamy (a nie jesteśmy w swym sądzie odosobnieni), iż z porządnego wave'u ukręcanie za wszelką cenę tłustej parówy jest ciężką chorobą współczesnej fonografii i masmediów. Słuchanie choćby najlepszych produkcji, w których w tym procesie zatarto wszystkie niuanse dynamiczne, które to są jedną z najważniejszych składowych muzyki, jest na dłuższą metę nie do zniesienia.
Co na ten problem naukowcy?
Słuchanie identycznych wersji o różnych poziomach odsłuchu zawsze skłoni nas do tego, że wyżej ocenimy jakość brzmienia fraz głośniejszych. Ma to podłoże psychologiczne i neurologiczne, zmienia się nasza intensywność emocjonalna i uczuciowa spowodowana między innymi wzmożonym wydzielaniem się adrenaliny przy partiach głośniejszych. Takie zjawisko zaistnieje tylko jako funkcja RÓŻNICY między dwoma poziomami amplitudy. Jednak ciągły głośny odsłuch po pewnym czasie staje się nieprzyjemny, drażniący i powoduje uczucie zmęczenia. Jeśli na przemian odsłuchujemy ten sam materiał, jeden z przeprowadzoną kompresją (gdzie wydawać by się mogło, że powinien być bardziej energetyczny i mieć więcej tzw. punch'u), a drugi bez niej, przy czym na mikserze ustawimy tłumiki w ten sposób by obie próbki wywoływały identyczne ciśnienie akustyczne, zauważymy z łatwością, że sprasowany materiał (a zwłaszcza procesorami cyfrowymi klasy budżetowej) oprócz zatarcia się w nim niuansów dynamicznych i jak się często zdarza z wywołanym przez ten proces obniżonym poziomem transjentów, wcale nie brzmi lepiej od dziewiczego pierwowzoru, a nieraz wręcz przeciwnie.
Generalnie wiadomo, iż nadmierne ściskanie wprowadzi do mixu takie destrukcje jak utrata selektywności, przezroczystości, rozmycie bazy stereo, ujednolicenie różnic dynamicznych i pozbycie się transientów.
